Чӑваш халӑх ҫыравҫи Александр Спиридонович Артемьев ҫуралнӑранпа авӑн уйӑхӗн 14-мӗшӗнче 90 ҫул ҫитрӗ. «Ан авӑн шӗшкӗ!», «Улма йывӑҫ авӑнать», «Алтӑр ҫӑлтӑр», «Ҫунатлӑ ҫуралнисем», «Хунавлах хӑрнисем», «Симӗс ылтӑн», «Тӑвӑл умӗн», «Ҫӑлтӑр ҫумӑрӗ», «Салампи» тата ытти 20 ытла кӗнекесен авторӗ Элӗк районӗнчи Тури Вылӑ ялӗнче кун ҫути курнӑ, вӑтам пӗлӳ илме ялтан 5 ҫухрӑмра вырнаҫнӑ Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Штанашри вӑтам шкула ҫул тытнӑ, 1941-мӗш ҫулта алла аттестат илсе ҫӗршыва тӑшманран хӳтӗлеме тухса кайнӑ.
Писатель 90 ҫул тултарнӑ ятпа вӑл ҫуралса ӳснӗ ялта унӑн тӑванӗсем, Элӗк район администрацийӗн элчисем, Тури Вылӑ ял халӑхӗ тата ыттисем вӑл ҫуралса ӳснӗ кил патне пухӑнчӗҫ. Пухӑннисем умӗнче Элӗк район архивӗн ӗҫченӗ Л.С.Семенова, профессор В.А. Иванов, С. Талвир ячӗллӗ преми лауреачӗ Б.И. Борисов тата ыттисем паллӑ ҫыравҫа ӑшшӑн аса илчӗҫ.
Ураскилтри культура ҫурчӗн ӗҫченӗсем «Пултаруллӑ ҫыравҫӑ, кӑвар чӗреллӗ салтак» литература композицийӗпе куракансене савӑнтарчӗҫ.
Авӑнӑн 13-мӗшӗнче «Советская Чувашия» хаҫат эстафети иртнӗ. Кӑҫалхи пресса спорт фестивальне Совет Союзӗн икӗ хут Геройне Андриян Николаева халалланӑ.
Эстафетӑна 300 ытла команда хутшӑннӑ. Унта хисеплӗ хӑнасем — ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев, Олимп вӑййисен чемпионки Елена Николаева тата ыттисем — пулнӑ.
Ӑмӑрту VIP-чупуран пуҫланнӑ. Унтан старта ятарлӑ шкулсен, ачасемпе ҫамрӑксен спорт шкулӗн вӗренекенӗсем тата сусӑрсен клубӗсен пайташӗсем тухнӑ. Йӗркелӳҫӗсем ку ушкӑн валли ятарлӑ парне — «Кӑмӑлпа ҫирӗпписем» кубок — хатӗрленӗ. Ӑна Шупашкарти ачасемпе ҫамрӑксен спорт шкулӗн вӗренекенӗсем ҫӗнсе илнӗ.
МИХсен хушшинче Вӑрмар район хаҫачӗ ҫӗнтернӗ. Иккӗмеш вырӑнта — элӗксем, виҫҫӗмӗшӗнче — Наци телекуравӗ. Ҫемьесен йышӗнче Наталья Пучков марафонкан ҫемйине ҫитекенни пулман. Аслӑрах ачасемпе старта тухнисен хушшинче РФ спорт мастерӗн Валерий Полетаевӑн ҫемйи ҫентернӗ.
Ҫавӑн пекех ӑмӑртура спорт ветеранӗсем, тӳре-шара старта тухнӑ. 400 метрлӑ эстафетӑра ЧР Ял хуҫалӑх министерстви, ЧР ШӖМӗ, Элӗк район администрацийӗ малти вырӑнсене йышӑннӑ.
Ял хуҫалӑх предприятийӗсем тата хресчен фермер хуҫалӑхӗсем уяр тӑракан кашни кунпа усӑ курма тӑрӑшаҫҫӗ. Элӗк районӗнче 7763 гектар ҫинчи тырра вырса кӗртнӗ. Ку 83,3% танлашать. Аграрисем пӗтӗмпе 17078 тонна тырӑ пухса кӗртнӗ.
Районти Ульянов ячӗллӗ ЯХПК, «Агромир» тулли мар яваплӑ общество, Ю.Никифоров, С.Терентьев фермер хуҫалӑхӗсем ӗҫсене вӗҫленӗ ӗнтӗ.
Элӗк районӗнче 86 гектар ҫинчи ҫӗрулмине пухса кӗртнӗ. Ҫавӑн пекех кӗрхисене акмашкӑн анасене хатӗрлеҫҫӗ. 1650 гектар акнӑ ӗнтӗ. Ку палӑртнин 48,5%.
Авӑнӑн 2-мӗшӗ тӗлне Чӑваш Енре 267 пин гектар ҫинчи тыр-пула пухса кӗртнӗ. Ҫав шутра — 93,3 пин гектар тулӑ. Пӗтӗмпе 81% тыр-пула вырнӑ. Кун пирки ЧР Ял хуҫалӑх министерстви пӗлтерет.
Елчӗк районӗнче вырма вӗҫленнӗ. Патӑрьел районӗнче 90 процентне пухса кӗртнӗ. Элӗк тата Шупашкар районӗсем варахрах ӗҫлеҫҫӗ.
Чӑваш Енре пӗтӗмпе 473,6 тонна тырӑ вырнӑ. Вӑрнар, Красноармейски, Етӗрне районӗсенче 1 гектартан тухӑҫ ытларах туса илнӗ. Чи сахалли — Улатӑр, Ҫӗмӗрле районӗсенче.
Уй-хирте ҫӗрулми кӑларас ӗҫ пырать. Хальлӗхе 751 гектар ҫинчи ҫимӗҫе пухса кӗртнӗ.
Етӗрне районӗнчи «Ача-пӑча канӑвӗ» тулли мар яваплӑ обществӑра кӑҫал «Шевле» профиль смени ӗҫлерӗ. Унта чӑваш чӗлхипе, литературипе тата тӑван кӗтес культурипе ирттернӗ олимпиадӑсемпе мероприятисене хастар хутшӑннисемпе ҫӗнтерӳҫӗсене кантарчӗҫ. Асаилтеретпӗр, йышра Шупашкар хулинчи, Муркаш, Йӗпреҫ, Тӑвай, Хӗрлӗ Чутай, Элӗк тата Етӗрне районӗсенчи ачасем пулнӑ.
Икӗ эрнене тӑсӑлнӑ смена вӑхӑтӗнче ачасем мастер-классене, экскурсисене, викторинӑсене хутшӑннӑ, паллӑ ҫынсемпе тӗл пулнӑ.
Профиль сменине савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура хупнӑ ятап ирттернӗ мероприятие тӳре-шара та пырса ҫитнӗ. «Шевлере» каннисемпе республикӑн Вӗренӳ министерствин специалисчӗ Т. Николаева, Етӗрне район администрацийӗн вӗренӳ пайӗн мониторинг центрӗн ертӳҫи О. Данилова курнӑҫнӑ.
Сӑнсем (13)
Элӗк районӗнчи Кураккасси ялӗнче пурӑнакан Андреевсем ҫурт-йӗр таврашне илем кӳрессишӗн тӑрӑшаҫҫӗ. Людмила Никитичнӑна малтанах ку ӗҫре хӗрӗсемпе мӑшӑрӗ Юрий Иванович пулӑшнӑ. Халӗ кӗрӳшӗсем те ку ӗҫе явӑҫнӑ.
Кураккасси хапхинченех хӑнасене акӑшсем, чечек клумбисем кӗтсе илеҫҫӗ. Инҫех мар ача-пӑча лапамӗ вырнӑҫнӑ. Ӑна кивӗ шинӑсенчен ӑсталанӑ. Ҫурт умӗнчи пахчара тӗрлӗ чечек ешӗрет. Унтах — ҫӑлкуҫ.
Пахчана икӗ пӗчӗк пӗве илем кӳрет. Пӗрин тавра ҫатан карта тытса ҫаврӑннӑ. Ҫуртпа юнашарах пӗчӗк вӑрман кашлать. Унта мӗн тӗрлӗ йывӑҫ-тӗм ҫук-ши! Андреевсен илем тӗнчи ял халӑхне те, хӑнасене те илӗртет.
Сӑнсем (11)
Ҫурлан 14-мӗшпе 27-мӗшӗнче Етӗрне районӗнчи «Детский отдых» (чӑв. Ачасен канӑвӗ) ТМЯП кану базинче республикӑн тӗрлӗ кӗтесӗнчи пултаруллӑ шкул ачисем «Шевле» уйлӑхра канаҫҫӗ. Кунта Шупашкар хулинчи, Муркаш, Йӗпреҫ, Тӑвай, Хӗрлӗ Чутай, Элӗк тата Етӗрне район ачисем лекнӗ.
Ачасен канӑвӗ кӑсӑклӑ иртет. Вӗсене тӗрлеме, ташлама, чӑваш апат-ҫимӗҫне пӗҫерме вӗрентеҫҫӗ. Ҫавӑн пекех ҫак маттур ачасемпе «Тантӑш» хаҫат редакцийӗн журналисчӗсем, К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗн актёрӗсем тӗлпулусем ирттерӗҫ. Паллах, кӑсӑклӑ экскурсисемсӗр ачасен канӑвӗ иртмӗ.
Уйлӑха ҫурлан 15-мӗшӗнче савӑнӑҫлӑн уҫрӗҫ: «Несӗлсен ҫӗрӗ ҫинче» паллашу саманчӗ иртрӗ, ачасем уйлӑх йӗркипе паллашрӗҫ, отрядсене ятсем пачӗҫ, уйлӑх логотипне суйларӗҫ, стена ҫинчи хаҫатсем кӑларма шантарчӗҫ.
Пӗрремӗш кунхине ачасем валли ятарлӑ концерт йӗркелерӗҫ.
Элӗкре нумай хваттерлӗ ҫурт картишӗсене юсассипе кӑҫал самай ӗҫленӗ. Ҫак тӗллевпе унта хыснара 1,2 миллион тенкӗ пӑхса хӑварнӑ. Тупрана район центрӗнчи Совет урамне асфальт сарма янӑ. Кунсӑр пуҫне асӑннӑ урамри 36/1 тата Гагарин урамӗнчи 37-мӗш ҫурт картишӗснее хӑтлӑх кӗртнӗ.
Ҫӗнӗрен асфальт сарни, юсамаллине юсани машинӑсене кӗрсе тухма та меллӗх кӳни каламасӑрах паллӑ ӗнтӗ. Вӑл вара халӑхӑн пурнӑҫне те лайӑхлатасса шанаҫҫӗ.
Пӗтӗмӗшле илсен, республикӑри демографи лару-тӑрӑвӗ лайӑх енне ылмашӑнса пырать. Чылай районта ку енӗпе мухтанма пултарать.
Акӑ нумаях пулмасть Элӗк район администрацийӗн ЗАГС пайӗнче кӑҫал ҫуралнӑ 100-мӗш ачана шута илнӗ. Ӑна Алина ят хунӑ. Пепке Тукач ялӗнче пурӑнакан Аннӑпа Алексей Степановсен ҫемйинче кун ҫути курнӑ.
Алина — Степановсен пӗрремӗш ачи. Савӑнӑҫлӑ ҫак уяв ячӗпе мӑшӑра ЗАГС пайӗн пуҫлӑхӗ Мария Николаевна саламланӑ, хӗр пӗрчине воспитани парас ӗҫре ӑнӑҫу суннӑ.
Сӑмах май, 2010 ҫулта Элӗк районӗнче 100-мӗш ачана ҫӗртмен 29-мӗшӗнче шута илнӗ, 2011 ҫулта — утӑн 20-мӗшӗнче, 2012 ҫулта — утӑн 26-мӗшӗнче, пӗлтӗр — утӑн 22-мӗшӗнче.
Республикари районсенчи ял хуҫалӑхӗсем пӗрин хыҫҫӑн тепри уй-хирелле васкаҫҫӗ. Паян ав Элӗк районӗнчи хӑш-пӗр хуҫалӑх комбайнсене тапратса тырӑ вырма пуҫланӑ.
Кунти «Авангард» тата «Рабия» агрофирма вырмана чи пӗрремӗш тухнӑ. «Рабия» агрофирмӑн 1357 гектар лаптӑк ҫинчи тыр-пула пухса кӗртмелле. Вӗсенчен 500 гектарӗ — кӗрхи культурӑсем. Уй-хирте «Палессе» маркӑллӑ пӗр комбайн тата икӗ «Агрос-530» ӗҫлеҫҫӗ. «Рабия» 1 гектартан 20 центнер тырӑ вырса илет.
«Авангардӑн» 678 гектар тырра вырса кӗртмелле. Хирте «Вектор» тата «Дон-1500Б» комбайнсем ӗҫлеҫҫӗ.
+12.5 °C